Doelen stellen

Vind je het moeilijk om te bepalen welke kant je op wilt met jouw leven? Weet je eigenlijk niet waar je moet beginnen? Of mislukken jouw pogingen tot veranderingen vaak? Lees dan dit artikel en ontdek hoe we binnen NLP doelen formuleren zodat je jouw doelen simpel en snel bereikt.

Binnen NLP is er namelijk een handige strategie die ervoor zorgt om jouw doel duidelijk en concreet te maken. De strategie geeft de kaders aan voor het formuleren van een bepaald doel voor een situatie die je wilt veranderen. Deze strategie noemen we PIET. De letters PIET staan voor Positief, Initiatief, Ecologisch en Toetsbaar. PIET wordt gebruikt in bijna elk coachgesprek en bij het toepassen van de NLP technieken. PIET werkt als volgt:

Positief

De P staat voor Positief. Als je een doel voor jezelf stelt in een bepaalde situatie, als je bedenkt wat je wilt, formulier dit dan positief.

Dus niet zo:

• ‘Ik wil niet dat mijn collega’s zo chagrijnig doen’

Maar:

• ‘Ik wil ontspannen met mijn collega’s omgaan’

Onthoud daarbij dat het helpt als je je doel simpel, kort en bondig formuleert. Des te makkelijker is het voor je onbewuste om te begrijpen wat je wilt.

‘Hoe simpeler je doel, hoe groter de kans dat je je doel bereikt’

Initiatief

De I staat voor initiatief. Dat wil zeggen dat het initiatief van jouw doel bij jouzelf ligt. Dat jij de controle houdt, dat jij het kunt uitvoeren en dat het binnen jouw directe invloed ligt.

Dus niet:

• ‘Ik wil dat mijn partner aardiger tegen mij doet’

Maar:

• ‘Ik pas mijn communicatie naar mijn partner aan, net zolang tot mijn partner aardig tegen mij doet’

‘Als je iets wilt veranderen, neem dan zelf het initiatief’

Ecologisch

Zorg ervoor dat je doel goed is voor jou en jouw omgeving, zoals je partner, familie, collega’s, etc. Zorg dat je doel onderdeel is van een groter geheel of een langetermijnvisie.

Bijvoorbeeld: als het je doel is om rijk te worden, maar je hiervoor 100 uur per week moet gaan werken terwijl je ook een gezin wilt, dan is het misschien een goed idee om een andere manier te vinden waarmee je nog steeds je doel kan bereiken en tegelijkertijd een betrokken vader/moeder kunt zijn.

Toetsbaar

De laatste voorwaarde is dat je checkt of je doel te controleren is met je vijf zintuigen. Stel je voor: Hoe ziet het bereiken van jouw doel er in detail uit? Zie het zo specifiek voor je en voel het gevoel wat erbij hoort. Zijn er ook geluiden? Wat hoor je? Hoe ga je door je dag als je doel bereikt is? Zie je jezelf lachen en blij zijn? Zijn er smaken en geuren?

Kortom, zolang je PIET in gedachten houdt bij het formuleren en bereiken van je doel, zul je meteen merken dat dit effect heeft op je manier van denken en doen. Het helpt je om zo helder mogelijk te krijgen wat je wilt bereiken in een bepaalde situatie. En dat je, als je iets gaat doen, kunt checken of je in de goede richting aan het bewegen bent. Kom ik dichter bij waar ik graag naartoe wil? Maar hoe kom je erachter of je op de goede weg bent? Daarvoor gebruiken we het TOTE-model.

SMARTI Leerdoelen

Een andere manier van het formuleren van je doel is SMARTI. Misschien ken je de SMART-doelen al. Deze worden veel in zakelijke sector gebruikt maar bijvoorbeeld ook in de zorg. De SMARTI NLP doelen gaan een stapje verder en kan je zien als de uitgebreide versie van PIET. Deze strategie kan je, net zoals PIET, heel goed betrekken op jouw persoonlijke doelen. Hieronder leggen we ze je stap voor stap uit.

• De S staat voor Specifiek en Simpel
  • Maak jouw doel zo specifiek mogelijk. Je hoeft nog niet over het ‘hoe’ na te denken, het gaat alleen om het formuleren van je doel. Probeer zo concreet mogelijk te zijn.
  • Houdt het klein en overzichtelijk. Het is beter om meerdere kleine doelen te hebben dan een groot en vaag doel.
  • Is de context duidelijk waarin je jouw doel gaat bereiken?
• De M staat voor Meetbaar en Zinvol
  • Bepaal wanneer je doel is bereikt. Bijvoorbeeld wanneer je 1000 boeken hebt verkocht. Of wanneer je 50 abonnees hebt op je nieuwsbrief. Of wanneer je een bepaald salaris hebt.
  • Check daarbij of de uitkomst zinvol voor jou is. Dat wat je probeert te bereiken met jouw doel ook echt betekenis heeft voor jou. Zo niet, stel dan je doel bij.
• De A staat voor ‘Alsof het nu is, en haalbaar’
  • Als je bij de A bent check of jouw doel echt is wat je wilt bereiken. Als je jouw doel nu zou hebben bereikt geeft dat je dan een goed gevoel? Past het binnen de rest van je leven? Komen er geen andere dingen die je graag wilt in gevaar?
• De R staat voor Realistisch en ecologisch
  • Hierbij check je of het bereiken van jouw doel past binnen het grote plaatje van jouw leven. Stel je voor dat je een gezin wilt maar tegelijkertijd een doel hebt waarmee je bijna nooit thuis bent, dan kan je je afvragen of jouw doel wel past bij de rest van je leven.
  • Hierbij is het ook belangrijk om te checken of jouw doel geen anderen schaadt. Of het jouw doel past binnen de huidige samenleving waarin je woont en leeft en dus geen negatieve consequenties heeft.
• De T staat voor Tijdsframe en positief geformuleerd
  • Geef bij het formuleren van je doel aan wanneer je (ongeveer) je doel wilt hebben bereikt. Dit geeft je een duidelijker beeld van wat er moet gaan gebeuren om je doel te bereiken en wanneer dit gebeurt moet zijn.
  • Zorg dat je je doel positief formuleert. Dus niet: ik wil niet meer onzeker zijn. Maar: ik wil die wekelijkse vergadering met zelfverzekerdheid en plezier voorzitten.
• De I staat voor Inspirerend
  • Als laatste stel je jezelf de vraag: word ik blij van dit doel? Krijg ik er zin in en heb ik motivatie om mijn doel te bereiken?

Doorloop je de stappen van PIET of SMARTI dan breng je structuur aan in jouw doel. De strategieën ‘dwingen’ je ook als het ware om goed over je doel na te denken en ‘m zo concreet mogelijk te maken zodat de kans dat je je doel bereikt enorm vergroot. Veel succes!